Sven Ratzke is ‘in control’; net als David Bowie

(foto Hanneke Wetzer, net als de grote foto boven dit artikel)

Where are we now; zo heet de show waar de Nederlands-Duitse entertainer Sven Ratzke 18 februari 2020 in de Kleine Komedie mee in première ging. Dat wil zeggen: in première in Nederland, want de wereldpremière was op 14 oktober 2019 in zijn geliefde theater Bar Vernuft in Berlijn. Hij speelde deze show sindsdien in andere Duitse steden en in Londen, Mexico-City, in New York in de experimentele theaterclub La Mama en ook in de Australische steden Brisbane, Sydney en Melbourne. Een bijzonder kind, dat is deze talentvolle globetrotter die in 1999 debuteerde op Theaterfestival Boulevard in Den Bosch en die altijd zijn eigen weg uitstippelt. Sven Ratzke wilde altijd vrijheid in zijn keuzes: wat doe ik? Met wie doe ik dat? Voor wie?

“Mister Bowie thinks you are nuts”

Publiciteitsfoto uit 2015 voor zijn show Starman (foto Dennis Veldman)

Die eigenzinnigheid heeft de in 1977 in Nijmegen geboren Ratzke gemeen met de kameleontische David Bowie. Hij kreeg via Bowie’s management de zegen om diens te werk uit te mogen voeren. Nadat hij een doos met cd’s, dvd’s en foto’s van zichzelf naar New York had opgestuurd, kreeg hij van het management namens Bowie te horen: “Mister Bowie thinks you are nuts. So go ahead”. Toen Ratzke in het seizoen 2015-2016 zijn David Bowie-hommage Starman speelde, overleed het Britse multitalent op 10 januari 2016. Ratzke zegt in zijn nieuwe Bowie-show Where are we now: “We duiken in het prachtige universum van onze vriend David Bowie. Het is alsof hij mij sleutels gaf voor kamers in een groot huis. Met achter elke deur een ander lied”. Een recensent in NRC Handelsblad schreef na Starman: “Ratzke heeft Bowie in zijn genen”. De Volkskrant schreef al over zijn nieuwe show: “Sven Ratzke wordt gezien als een van de beste Bowie-vertolkers. In Where are we now laat de zanger en entertainer een andere kant van David Bowie zien: die van de grote liedjesschrijver, de poëet. Vergankelijkheid, liefde en dood zijn terugkerende thema’s in het oeuvre van het in 2016 overleden popicoon.” Dit zijn slechts twee recensies, maar eigenlijk scoort Le Ratzke wereldwijd vier- en vijfsterrenrecensies; of hij nou in Amerika optreedt, aan de andere kant van de wereld of in Berlijn.

Trippelende vingers

Zo is het maar net. Sven Ratzke is een exuberant podiumbeest, gezegend met een flexibel stemgeluid. Hij kan zacht zingen, maar hij is ook in staat om een indrukwekkende strot op te zetten. Bovendien heeft hij de meest expressieve handen van wie dan ook in de showbiz. Zijn lange, trippelende vingers ogen als fascinerende, veelzeggende personages. Ratzke is, net als David Bowie, ‘in control’. Hij heeft de teugels strak in handen. En hij is – vergeef me het platgetreden cliché – volstrekt uniek. Tijdens de show zegt Ratzke dat hij hoopt dat het publiek niet een imitatie van David Bowie verwacht: “Bowie moet je niet imiteren, die moet je je eigen maken.” Dat doet hij meteen in eerste song The man who sold the world, met de sinds 10 januari 2016 beladen tekst I thought you died alone, a long long time ago. Hij voegt er aan toe: “Een artiest als Bowie verlaat je nooit”.

Verrassend ingetogen

Sven Ratzke staat er bekend om dat hij als geen ander over het toneel kan springen en dartelen. Ooit beschreef ik hem in Het Parool als ‘Johnny Rotten on acid’. In Het Parool stond ooit: “Als Eddie Izzard en David Bowie een liefdesbaby zouden hebben, zou deze Sven Ratzke heten”. Het mooie is dat hij in Where are we now verrassend ingetogen is. Puur en sereen. Zijn kleding, ontworpen door Armin van Zutphen,  is stijlvol en sober, zonder veel tierelantijnen. Ratzke draagt deze keer nauwsluitende pakken uit één stuk in effen kleuren en mooie wijde mantels met brede schouders. Die kleding past goed bij de stijlvolle manier waarop Ratzke de meeste songs van Bowie zingt, zoals I can’t give everything van Bowie’s laatste cd, zoals Let’s dance in een verrassend arrangement van pianist en arrangeur Christian Pabst, zoals Heroes met het eerste couplet in het Duits, zoals een prachtig ingetogen Lazarus, de zwanenzang van David Bowie die in dit lied impliciet zijn eigen dood aankondigde.

De poster en de cover van de cd (foto Dennis Veldman)

Chapeau, Sven Ratzke!

Regelrecht ontroerend is Where are we now, de titelsong van zijn voorstelling. David Bowie bracht dit lied op zijn 66ste verjaardag uit: 8 januari 2013. Ratzke zingt het in zichzelf gekeerd, terwijl hij roerloos aan de punt van de vleugel zit. Chapeau, Sven Ratzke! Er is een indrukwekkende videoclip, waarin hij dit lied zingt. Zie: https://www.youtube.com/watch?v=BLYHISXLbOo  Het is overigens veelzeggend dat de titel van de show van Ratzke op de poster, het prorgrammaboek en de cd doorgestreept is. Wellicht is dat gedaan, omdat het leven van David Bowie sinds 10 januari 2016 is doorgestreept? Desgevraagd laat Ratzke weten dat mensen zelf mogen invullen waarom die titel is doorgestreept.

Amsterdam, New York en Purmerend

Met fan Els Goetheer in Arnhem

Na een langdurige ovatie klonken bij de voorpremière twee toegiften: het altijd fascinerende Life on Mars, waarin Ratzke vocaal flink uitpakt. En uiteindelijk Absolute beginners. “Bowie verbindt,” zegt de veelzijdige Ratzke tijdens zijn show. “Wanneer je zijn naam noemt en zijn liedjes zingt, maakt het niet uit of je dat doet in Amsterdam. Of in New York, in Sydney. Of in Purmerend”. Het maakt Ratzke niet uit of hij optreedt in Amsterdam, Berlijn of New York, maar hij haalt zeker zijn neus niet op voor Purmerend, Ulft, Sittard, Assen, Zaltbommel of Helmond. Daar komt hij allemaal met Where are we now. Op zijn nieuwe gelijknamige cd zijn de liedjes uit de voorstelling te horen. Na elke show komen Ratzke en zijn pianist Christian Pabst in de foyer van welk theater dan ook om de cd persoonlijk te verkopen. Uiteraard gaan ze op verzoek dan ook op de foto met fans, zoals hier in Arnhem met grote fan Els Goetheer.

The Rocky Horror Show

Beeldmerk van The Rocky Horror Show

Een spannend vooruitzicht is dat Sven Ratzke volgend seizoen bij De Graaf & Cornelissen Entertainment de rol van excentrieke Frank-N-Furter gaat spelen in The Rocky Horror Show. Dit is niet de eerste musical, waarin hij een hoofdrol speelt. In het seizoen 2008/2009 speelde hij de MC in de Nederlandse versie van de musical Cabaret. Van 2013 tot 2016 speelde hij zowel in Berlijn als in Nederland de transseksuele performer Hedwig in de punkmusical Hedwig and the Angry Inch. John Cameron Mitchell, die Hedwig had geschreven, zei daarover: “Dit is de beste Hedwig die ik ooit heb gezien”. Zie: https://www.youtube.com/watch?v=7oDcCYlzuzI Er zijn overigens al kaarten te koop voor de voorpremière van The Rocky Horror Show in het DeLaMar op zondag 27 en maandag 28 september: www.delamar.nl.

Where are we now, gezien maandag 17 februari in de Kleine Komedie. De tournee in Nederland duurt tot en met 1 mei 2020, daarna nog tot eind mei in steden van Stuttgart en Berlijn en via New York naar de Duitse stad Bielefeld.  Inlichtingen, cd’s en tickets: www.sven-ratzke.com