Mamma Mia! is opnieuw een onweerstaanbaar feest

Brigitte Heitzer, Carolina Dijkhuizen en Wieneke Remmers en company (Roy Beusker)

Mamma Mia!, de onweerstaanbare ABBA-musical, ging zondag 10 september in het DeLaMar Theater in première. Dit is de vierde Nederlandse versie in twintig jaar tijd. Het is een schot in de roos van de producenten Hans Cornelissen en Ruud de Graaf om deze blockbuster van stal te halen. Het is een beproefd succes dat bijna niet kan misgaan; dat bewezen ze vorig seizoen met Les Misérables, de musical die eerder dit jaar bij de Musical Awards maar liefst zes prijzen in de wacht sleepte. Inclusief de beste grote musical volgens zowel de jury als het publiek.

De première van Mamma Mia! was een feest, zowel op het toneel als in de zaal. Meedeinen gaat bij deze musical vanzelf dankzij de onverwoestbare hits van Benny Andersson en Björn Ulvaeus; de twee mannen van ABBA. Mamma Mia! was 24 jaar geleden de eerste zogeheten ‘jukebox-musical’. Op 23 maart 1999 was de wereldpremière in het Novello Theatre in Londen en daar is deze musical nog altijd te zien.

De company met Brigitte Heitzer in het midden en op de achtergrond de schildering van Ellen Windhorst (Roy Beusker)

Met vlag en wimpel

De musical werd een wereldhit en opnieuw deze musical produceren in Nederland lijkt een onderneming zonder risico’s. Maar dan moet het nog wel gebeuren en daarin slagen de makers met vlag en wimpel. In eerdere versies werd de vrouwelijke hoofdrol Donna achtereenvolgens gespeeld door onder anderen Simone Kleinsma, Lone van Roosendaal, Vera Mann, Marleen van der Loo, Rosalie de Jong (ook in Duitsland) en zelfs – als alternate – Lenette van Dongen. Nu speelt Brigitte Heitzer Donna met bravoure en kracht, kwetsbaarheid en humor en ze heeft, zoals al jaren bekend, een dijk van een stem. Ze beheerst vanaf haar eerste opkomst het toneel en haar song Money money money, met het hele ensemble, brak bij de première zo ongeveer de tent af. Over geld geld geld gesproken; wat moeten Benny Andersson en Björn Ulvaeus onvoorstelbaar rijk zijn geworden van alleen al deze musical. Mamma mia!

Daverend applaus

Wat klonk er bij de première zondag in het DeLaMar na Money money money een dáverend applaus. Het leek wel een zogeheten ‘wake-up call’ – een lied dat het publiek tegen het einde van een voorstelling wakker schudt – maar Money money money is pas de derde song in de show. De titel wordt, zoals in eerdere versies van Mamma Mia!, in de originele taal gezongen, net als Dancing queen, Voulez-vouz en Super trouper. Verder heeft Jeremy Baker, de derde Koefnoen-man, een voortreffelijke vertaling afgeleverd. Zoals in Money money money: “Ik werk dag in, dag uit/ En nog heb ik geen rooie duit”. De titel van het lied What’s the name of the game werd Noem het spel dat je speelt. En Knowing me, knowing you werd Ik ken jou, jij kent mij. Het is wel jammer dat bij veel samenzang door het hele gezelschap de tekst vaak slecht te verstaan is. Van het pauzenummer Voulez-vous heb ik nauwelijks meer verstaan dan… tja… “voulez-vous”.

Brigitte Heitzer (Roy Beusker)

Komisch en ontroerend, gracieus en lichtvoetig

Mamma Mia!: Dennis Willekens en Carolina Dijkhuizen (Roy Beusker)

Dennis Willekens, Barry Beijer en Brigitte Heitzer (foto Roy Beusker)

Deze productie heeft veel pluspunten. Van de drie mannelijke hoofdrollen springt voor mij Dennis Willekens eruit. Natuurlijk is de zeer ervaren René van Kooten als een van de mogelijke vaders van de dochter van Donna erg goed. Barry Beijer blijft naar mijn idee een beetje flets, maar Dennis Willekens is voor mij de uitschieter. Eerder vond ik hem al erg goed in onder meer de musicals Billy Elliott, Kinky Boots en The Prom; voor zijn bijrol in Kinky Boots won hij in 2019 een Musical Award. In Mamma Mia! zet hij zijn rol overtuigend en komisch neer. Zijn eerste solo Blij dat jij muziek bracht – Jeremy Bakers uitstekende vertaling van Thank you for the music – is ontroerend en hij is met zijn flinke omvang wonderlijk gracieus en lichtvoetig.

Soraya Gerrits, Samir Hassan en de company (Roy Beusker)

Sexy

De andere uitschieter is naar mijn idee Carolina Dijkhuizen als de uitdagende vriendin van Donna. Haar solo Weet jouw moeder dit? is grappig en sexy, mede dankzij haar voortreffelijke tegenspeler Marvin Sikkema, voor wie Mamma Mia! zijn musicaldebuut is. Zijn acrobatische toeren in het dansnummer oogstte een open doekje. De jonkies Soraya Gerrits en Samir Hassan zetten overtuigend een verliefd stel neer. Soraya Gerrits werd voor haar rol in The Prom tijdens de Musical Awards genomineerd in de categorie ‘beste aanstormend talent’ en dat is ze. Samir Hassan won eerder dit jaar voor de musical Sweeney Todd de award in de categorie beste mannelijke bijrol. Terecht.

Kunstig draaitoneel en fraai achterdoek

Carolina Dijkhuizen, Brigitte Heitzer, Wieneke Remmers en de company In het decor van Eric van der Palen (foto Roy Beusker)

Wieneke Remmers, Brigitte Heitzer en Carolina Dijkhuizen (Roy Beusker)

Het creatieve team verdient ook een pluim. Dat geldt voor de regisseur Martin Michel, de choreografe Chiara Re, de muzikaal leider Billy Maluw, kostuumontwerper Arno Bremers en de decors van Eric van de Palen zijn verrassend effectief.

Van der Palen ontwierp een functioneel draaitoneel als centrum van zijn decor. De taverne van Donna en andere locaties staan in het midden op een draaischijf, zodat het decor in een ‘omdraai’ verandert van de ene in de andere locatie. Erg mooi is ook het stralende, door Ellen Windhorst beschilderde achterdoek dat bij de eerste aanblik doet denken aan de zonnige verfstreken van Vincent van Gogh. En inhoudelijk? Ach, iemand in de pauze zei: “Het verhaal is eigenlijk drie keer niks”. Dat is ook zo, maar wat maakt dat uit? De muziek van ABBA staat als een huis en de hele show geeft een feestelijk gevoel. Dat geldt ook voor de dubbele toegift: eerst nogmaals Dancing queen door het hele ensemble en daarna de Songfestivalhit Waterloo uit 1974, waarbij de hoofdrolspelers hysterische, blauw-witte glitterpakken dragen. Nogmaals feest! Je gaat na deze musical geheid opgewekt naar huis; of je moet een doorgewinterde hekel hebben aan de muziek van ABBA. En die mensen zijn er.

De Waterloo-toegift met in het midden Carolina Dijkhuizen, Brigitte Heitzer en Wieneke Remmers (foto Roy Beusker)

Sterrenregen

Sterrenregen in De Telegraaf, het AD, Trouw en theaterwebsites

Het kon bijna niet uitblijven: na de première waren vrijwel alle recensies unaniem lovend. Elisabeth Oosterling schreef in de NRC: “Mamma Mia! is al jaren hét theaterrecept tegen chagrijn. […..] In deze nieuwe versie is Brigitte Heitzer ijzersterk als Donna. Ze straalt kracht uit, kan haar komisch talent vol inzetten en heeft een dijk van een stem.” Bianca Bartels schreef in Trouw: “Naast Abba is de andere troef van deze voorstelling Brigitte Heitzer. Door haar prachtige diepe stem, door hoe ze Donna humoristisch en krachtig neerzet als een vrijgevochten hippiemoeder.” Patrick van den Hanenberg was zeer lovend in Het Parool: “Brigitte Heitzer is misschien wel de beste Donna die we in Nederland hebben gezien. De pittige actrice met zalige zangstem kan uitstekend overweg met de kleine grapjes (taal en fysiek) die vertaler Jeremy Baker en regisseur Martin Michel erin gestopt hebben.”

Recensies in de NRC en Het Parool

Jeroen Schmale gaf vier sterren in het AD: “Voor de vierde keer is Mamma Mia! te zien in de Nederlandse theaters. Het is met recht een musicalklassieker, die dankzij het aanstekelijke spel van de cast, de fijne vertaling door Jeremy Baker en een scherp gedetailleerd oog vanuit de productie heerlijk opgefrist is.” In De Telegraaf stond ook een viersterrenrecensie, geschreven door Jan Uriot. Alleen Joris Henquet ging in De Volkskrant niet mee in de euforie:. Hij gaf de show slechts twee sterren: “Er zitten veel goede musicalacteurs in de productie, maar zij hebben moeite om het aan slijtage onderhevige verhaal uit de jaren negentig nog enige sjeu mee te geven”. Toch schreef ook hij: “Wanneer Brigitte Heitzer The Winner Takes It All zingt – hier vertaald door Jeremy Baker als De winnaar claimt de prijs – overtuigt ze volledig en ligt de zaal aan haar voeten. Maar het is niet genoeg om de vraag te beantwoorden waarom Mamma Mia! opnieuw van stal moest worden gehaald”. Waarom? Gewoon omdat Mamma Mia! zonder enige twijfel een feest is voor oog en oor. Hulde!

A-R en Matthijs Mater op de rode loper (foto Edwin Smulders)

Mamma Mia!, gezien zondag 10 september in het DeLaMar Theater, aldaar nog tot en met 17 september en aan het einde van de tournee van 3 tot en met 21 april 2024 (behalve maandag en dinsdag). Muziek en liedteksten Benny Andersson en Björn Ulvaeus en een aantal nummers Stig Anderson, script Catherine Johnson naar een origineel concept van Judy Craymer, met o.a. Brigitte Heitzer, Soraya Gerrits, René van Kooten, Dennis Willekens, Barry Beijer, Carolina Dijkhuizen, Wieneke Remmers, Samir Hassan, een groot ensemble en een zeskoppige live band onder leiding van Billy Maluw, vertaling Jeremy Baker, decorontwerp Eric van der Palen, kostuumontwerp Arno Bremers, regie Martin Michel, choreografie Chiara Re, scènefoto’s Roy Beusker, rodeloperfoto hiernaast Edwin Smulders. Dit is een productie van De Graaf & Cornelissen Entertainment. Na 17 september volgt een landelijke tournee langs alle grote theaters – van Leeuwarden tot Maastricht – tot en met 21 april 2024. Zie voor meer informatie: www.degraafencornelissen.nl