Oh Johnny in Droomland: een dubbel jubileum

Marjolijn Touw als Tante Leen en Rob van de Meeberg als Johnny Jordaan (foto @Nederlied)

Oh Johnny in Droomland, zo heet ‘een hemels theatraal levenslied over Johnny Jordaan’, waarmee de Stichting Nederlied een voorschot neemt op de dag waarop Johnny Jordaan honderd jaar geleden werd geboren. De voorstelling is nog maar een paar keer te zien (zie de speellijst hieronder). Jan van Musscher, zoals Johnny Jordaan eigenlijk heette, werd geboren op 7 februari 1924. De zoveelste variant op Oh Johnny uit 1997 kan ook worden beschouwd als een jubileum van Rob van de Meeberg. Op 17 maart 1997 speelde hij Johnny Jordaan voor het eerst. De afgelopen kwart eeuw kroop Van de Meeberg nog veelvuldig in de huid van Johnny Jordaan. De rol van zijn leven! Het is wonderbaarlijk hoe goed de in 1944 in Arnhem geboren acteur/zanger de Jordanese tongval van Johnny Jordaan imiteert. Bijna eng!

De parel van de Jordaan

Rob van de Meeberg als Johnny Jordaan, Marjolijn Touw als Tante Leen en Rosa Mee als een engel (foto @Nederlied)

Ruim 25 jaar geleden brachten het Amsterdam Kleinkunst Festival en Melody Musical Productions voor het eerst het leven en de dilemma’s van Johnny Jordaan ten tonele. Er was voldoende drama in het leven van de Jordaanzanger. Hij beleefde zijn doorbraak op 2 februari 1955, toen hij in Hotel Krasnapolsky een zangwedstrijd won met het lied De parel van de Jordaan; Tante Leen werd bij die wedstrijd overigens tweede met Hand in hand. Heel Nederland viel als een blok voor Johnny Jordaan. Hij wist niet wat hij meemakte. Hij was getrouwd, maar kwam in de loop van zijn nieuwe leven uit de kast en koos voor zijn ware aard als homoseksueel. Wim Sonneveld was zeer gecharmeerd van hem – vooral van zijn stem, niet van zijn uiterlijk – en uiteindelijk werd de uit Den Haag afkomstige Ton Slierendrecht zijn levenspartner.

Martin van Dijk: De weemoed van de Wester

Rob van de Meeberg als Johnny Jordaan en Frans Mulder als Willy Alberti (foto @Nederlied)

Oh Johnny kreeg in 1997 lovende recensies in alle kranten. Een kleine greep: ‘Johnny Jordaan krijgt nieuw leven’, ‘Oh Johnny trefzeker door galm en vibrato’, ‘Oh Johnny trapt niet in de val van de smartlap, ‘Virtuoze prestatie van Rob van de Meeberg’, ‘Aangrijpende Oh Johnny goed voor een lach en een brok in de keel’. Oh Johnny was geschreven door Lars Boom en werd mede zo’n succes dankzij de tijdloze nieuwe Jordaanliedjes van de in 2016 overleden componist, muzikaal leider en pianist Martin van Dijk. Hij componeerde de weergaloos goede ‘Jordaan-fado’ De weemoed van de Wester – al jaren een klassieker in het repertoire van Van de Meeberg, getuige zijn vertolking op youtube met aan de vleugel Martin van Dijk: https://www.youtube.com/watch?v=4NBO9s2_L1M – e. Van Dijk maakte ook de muziek van de destijds nieuwe liedjes Een Jordanees praat met zijn hart en De zwaan.

De weemoed van de Wester, Een Jordanees praat met zijn hart en De zwaan klinken nu weer als hoogtepunten in Oh Johnny in Droomland, waarbij ik de naam van de componist node miste in het programmaboek. Ik had van de Stichting Nederlied – met Evert de Vries als artistieke leiding – beter had verwacht. De Vries – vroeger directeur van het Amsterdams Kleinkunst Festival – speelde in 1997 in Oh Johnny een rol in het koor. Nu speelt hij Johnny Jordaans grote liefde Ton Slierendrecht en ook twee verrassende gasten in de hemel. Frans Mulder speelt nu een nuffige Wim Sonneveld en hij is – met een zwart pruikje – heel treffend en grappig Willy Alberti. Rosa Mee, de dochter van Rob van de Meeberg, speelt een engel in de hemel.

Rob van de Meeberg als Johnny Jordaan en Marjolijn Touw als zijn moeder (foto @Nederlied)

Marjolijn Touw is de superparel

Rob van de Meeberg als Johnny Jordaan en Frans Mulder als Wim Sonneveld (foto @Nederlied)

Rob van de Meeberg als Johnny Jordaan en Evert de Vries als Ton Slierendrecht (foto @Nederlied)

De ‘superparel’ van deze Jordaanvoorstelling  is musicalactrice en zangeres Marjolijn Touw. Ze speelt de rol van Tante Leen al jaren in revivals van Oh Johnny en ze zou voor deze rol een Life Time Achievement Award moeten winnen. Haar vertolking van Tante Leen is een in de buitencategorie. Touw, die net als Frans Mulder geboren en getogen is in Amsterdam, evenaart exact de snijdende stem van Helena Kok-Polder, oftewel Tante Leen. Ze oogt met de door Head Affairs vervaardige pruik en in haar ietwat mottige bontjas precies zoals Tante Leen eruit zag. Ze beweegt ook precies goed: schommelend en een  beetje onvast ter been. Haar snedige, vaak cynische opmerkingen zijn ook allemaal raak. Ze speelt trouwens ook ‘moessie’ – oftewel  de moeder van Johnny Jordaan – en zelfs in een grappige scène de actrice Ellen Vogel.

Wat is het wit in de hemel…

De dialogen in Oh Johnny in Droomland zijn grappig. Aan het begin van de voorstelling arriveert Johnny Jordaan in de hemel, waar hij Willy Alberti en Tante Leen ontmoet. Als Tante Leen moeite heeft om een trappetje af te dalen, zegt een van de mannen: “Manke Nelis had er een geen problemen mee”. En op de opmerking “wat is het hier wit”, klinkt het antwoord: “Wat wil je, Jan des Bouvrie is ook in de hemel”. De titel van de voorstelling zegt het al: het verhaal is meer op de hemel toegespitst dan in vorige Oh Johnny-uitvoeringen. Ook grappig: Evert de Vries speelt een twee onlangs overleden artiesten die in de Jordaan-afdeling van de hemel niet worden geaccepteerd; ik zal niet verklappen wie. Ondertussen wordt Rosa Mee als engel danig het hof gemaakt door Frans Mulder in zijn rol als  Willy Alberti.

De hele cast (foto @Nederlied)

De hele zaal zingt mee

Rosa Mee als een engel (foto @Nederlied)

Een belangrijke rol is weggelegd voor het publiek. Ik was aanwezig bij de première met veel Jordanezen in het sfeervolle Zonnehuis in Amsterdam-Noord. Met Zal er ooit een Jordaan in de hemel bestaan, De afgekeurde woning, Droomland, De zon schijnt voor iedereen en Mijn ouwe Amstelstad werd danig meegedeind en soms uit volle borst meegezongen. De hele zaal fungeerde daarbij als  één groot koor. Het is mooi dat de voorstelling eindigt met het in 1997 nieuw gecomponeerde lied De zwaan, uiteraard weer met muziek van Martin van Dijk. Deze weemoedige ballade over een stervende zwaan blijft wonderschoon: ‘Vlieg zwaan, naar warme oorden/, naar waar de zon is ontstaan./ Pas op, want de jagers vermoorden/ elke vlucht die naar droomland wil gaan’.

Oh Johnny in Droomland – een  parel  aan het kleinkunstfirmament – is nog slechts een paar keer te zien; alleen nog als matinee op 24 december, Eerste en Tweede Kerstdag in het Zonnehuis en begin volgend jaar in het DeLaMar Theater in Amsterdam, het Zaantheater in Zaandam (een soort klein Amsterdam) en Theater De Kunstlinie in Almere (ook een soort klein Mokum). De matinee in het DeLaMar op zondag 14 januari was snel uitverkocht, maar er zijn diezelfde avond nog kaarten bij een extra voorstelling. Kortom: mis dit niet!

Gezien 22 december 2023 in het Zonnehuis (aldaar nog tot en met Tweede Kerstdag). Oh Johnny in Droomland is een productie van de Stichting Nederlied, met Rob van de Meeberg als Johnny Jordaan, Marjolijn Touw als Tante Leen, Moessie en Ellen Vogel, Frans Mulder als Willy Alberti en Wim Sonneveld, Evert de Vries als Ton Slierendrecht en bijzondere hemelgasten, Rosa Mee als engel en Totty, muziek Bert Stoots aan de piano en René Trok op de accordeon, regie Johan Verheij, scènefoto’s @Nederlied. Nog te zien van zondag 24 tot en met dinsdag 26 december om 14 uur in het Zonnehuis (Tweede Kerstdag uitverkocht), maandag 25 december a de kerstdagen nog te zien zondag 14 januari om 15.00 uur (uitverkocht) en 19.30 uur (extra voorstelling) in het DeLaMar, 3 februari om 20 uur in het Zaantheater in Zaandam en zondag 4 februari om 15 uur in Theater Kunstlinie in Almere. Kaartverkoop: kaartverkoop@nederlied,nl, zie voor meer informatie: www.nederlied.nl