Kinky Boots: glitter, glamour en een boodschap
De musical Kinky Boots lijkt louter uiterlijk vertoon: glitter en glamour, dragqueens op torenhoge hakken, camp en party, party, party. Maar schijn bedriegt. In feite heeft Kinky Boots een ruimhartige boodschap: wees jezelf en accepteer iedereen. Of zoals de goedgebekte Simon – oftewel de dragqueen Lola – Oscar Wilde citeert: “Wees jezelf, want de anderen zijn al bezet”. Je mag andere mensen niet discrimineren vanwege hun gedrag, hun geaardheid, hun excentriciteit. Think outside the (shoe)box. Iedereen heeft een klein hartje, hoe hard de buitenkant ook lijkt. En iedereen kan een groot hart hebben, als je je openstelt voor de ander. Dat soort dingen. Heel mooi, maar ook suikerzoet en politiek correct. Eigenlijk dus nogal voorspelbaar, maar goed bedoeld.
Vajèn van den Bosch, Jonathan Demoor en Naidjim Severina (foto Roy Beusker)
Van leeuwenkoning tot dragqueen
Nu de glitter en glamour, want dat is wel tachtig procent van de musical. De 29-jarige Naidjim Severina speelt Simon/Lola overtuigend, alsof hij al jaren op hoge hakken heeft gedanst. Niets is minder waar, want Severina moest flink oefenen om de balans op torenhoge hakken onder de knie te krijgen. Hij is een van de nieuwe sterren in het musicalfirmament, want hij speelde hiervoor Simba in The Lion King. Van leeuwenkoning tot dragqueen; het is toch een hele stap. Hij doet het geweldig en heeft ook nog eens van alle ruim twintig spelers zo’n beetje de kortste cv. Chapeau! Severina is de spil van grote shownummers tussen een ensemble van zes ‘Angels’ die prachtig en zeer origineel zijn aangekleed door Arno Bremers: wel vrouwelijk, maar stoer, vaak met half ontbloot bovenlijf en dus zonder neptieten. Chapeau! De andere hoofdrol wordt gespeeld door Jonathan Demoor: Charlie die tegen de klippen op de schoenenfabriek van zijn overleden vader overeind wil houden. Een veel taaiere rol dan Lola, hij heeft weinig te schitteren. Dankbaarder is de rol van Vajèn van den Bosch als een springerige werkneemster in de schoenenfabriek, die een oogje heeft op Charlie. Ze dragen de show als standvastige driepoot.
Fat shaming?
Ensemble (foto Roy Beusker)
Een rustpunt in de finale (foto Roy Beusker)
De humor komt zeker niet alleen van Lola, hoewel haar oneliners wel erg leuk zijn. Zoals: “Ik ben een Assepoes die niet weet wanneer ze haar muiltje moet houden”. Of: “Drek? Nee, dat is voor varkens. Wat wij doen, heet ‘draggg’.” Goed en veelbetekenend is ook Dennis Willekens, die een norse werknemer in de schoenenfabriek speelt. Hij heeft grote moeite met de vrouwelijke Simon, die zich ook binnen de fabriek als de vrouwelijke vamp Lola manifesteert. Hij draait gaandeweg bij, uiteindelijk zet hij zich helemaal in voor de door Simon/Lola ontworpen Kinky Boots en de nogal zwaarlijvige Willekens scoort de grootste lach van de hele avond als hij moet doorwerken zonder loon: “Laat mijn salaris maar zitten. Eten is zo overschat”. De tevens zwaarlijvige Martine de Jager, die een van de andere fabrieksarbeiders speelt, protesteerde de dag na de première openlijk, omdat recensente Elisabeth Oosterling in de NRC Handelsbald had geschreven dat er in Kinky Boots sprake was van “grappen over gewicht (‘fat shaming’)”. Martine de Jager schreef op Facebook als reactie dat ze elke avond “als dame van formaat” de voorstelling met het grootst mogelijke plezier speel: “Niet alleen vind ik het belangrijk dat de boodschap van deze musical is ’accepteer mensen zoals ze zijn’, maar ik voel mij als ambassadrice van de ’dikke dame’ bevoorrecht om te mogen laten zien dat gewicht slechts een getal is”. Ik vond overigens dat er van ‘fat shaming’ geen sprake was.
De finale (foto Roy Beusker)
‘Een goeie hak is seks’
Ik zag Kinky Boots twee keer in het Adelphi Theatre in Londen en ik luister nog altijd graag naar de cd. De muziek van Cindy Lauper is heerlijk aanstekelijk en de dialogen van Harvey Fierstein zijn – zoals altijd – ijzersterk. Het knappe is dat de songs zeer afwisselend zijn: van grote shownummers tot gevoelige ballads, zoals Lola/Simon en Charlie die zingen dat ze ‘in niets zijn vaders zoon’ zijn. Jurrian van Dongen heeft voor de Nederlandse versie uitstekend vertaalwerk gedaan. Zo heeft hij het shownummer ‘The sex is in the heel’ vertaald als ‘Een goeie hak is seks’. Het decor van Marjolein Ettema is ook indrukwekkend. Vooral de schoenfabriek is mooi, met in en uit elkaar schuivende trappen en een wirwar aan lopende banden. Zo ziet de fabriek er touwens ook uit in Kinky Boots op Broadway en in Londen. De musical heeft niet voor niks in New York meerdere Tony Awards gewonnen en in Londen de Olivier Award voor beste musical. De show is nog altijd in het Adelphi Theatre in Londen te zien; op Broadway eindigde Kinky Boots na zes jaar in april 2019. De originele Lola was trouwens Billy Porter, een van de weinige grote sterren die uitkomt voor zijn homoseksualiteit en die telkens in de meest waanzinnige outfits verschijnt bij uitreikingen en feesten.
Steve Pateman: de echte Charlie
Omslag van het boek ‘Boss in Boots’ van Steve Pateman, ’the real Charlie from Northampton’
De musical is een bewerking van de gelijknamige film uit 2005, die was gebaseerd op een boek en een waargebeurd verhaal. De Engelsman Steve Pateman probeerde ongeveer twintig jaar geleden in Northampton de schoenenfabriek van zijn vader van het faillissement te redden door een onwaarschijnlijke plan. De fabriek maakte al vier generaties degelijke herenschoenen, maar de vraag werd drastisch minder. Hij veranderde het aanbod radicaal in laarzen en schoenen met stilettohakken voor transgenders en dragqueens. De schoenenfabriek heet Earl’s Barton Factory en de dragqueenlijn heette ‘Divine’. Pateman toonde de schoenen aanvankelijk zelf in modeshows, net als in de musical. Er kwam een documentaire over hem op de BBC, er kwam de film Kinky Boots en de gelijknamige musical. Steve Pateman zei tegen Ivo Niehe in De TV Show: “The story is about acceptance”. Van de film en de musical kreeg hij geen cent, wel houdt hij overal lezingen en dan draagt hij rode ‘kinky boots’.
“My life is shoes”
Helaas eindigde het succesverhaal van Steve Pateman toch in een mislukking. Andere mensen zagen hoe succesvol hij was en zij gingen de hooggehakte schoenen en laarzen ook maken. Weliswaar van een mindere kwaliteit, maar wel veel goedkoper. Uiteindelijk moest hij de fabriek sluiten en iedereen ontslaan. In het pand zitten nu appartement. Pateman kende alle mensen die hij moest ontslaan. Hij zei tegen Ivo Niehe: “I am shoes, my life is shoes. And all my employees were friends”. Het goede is dat de musical opent met een loflied op schoenen. De vader van Charlie en zijn zoontje – de kleine Charlie – zingen wat het mooiste van de hele wereld is: een schoen!
Hier is lef voor nodig
Duran en Ton te Riele in hun ‘kinky boots’ (foto van Facebook)
Anne-Rose nog thuis (eigen foto)
De producenten Ruud de Graaf en Hans Cornelissen schrijven in het programmaboekje dat ze de voorstelling circa drie jaar geleden in Londen zagen: “Toen wisten we meteen dat wij Kinky Boots graag in de Nederlandse theaters wilden brengen”. Daar is lef voor nodig, want ga er maar aan staan: een cast van ruim twintig mensen, nieuwe kostuums, nieuwe decors, een Nederlandse vertaling en dan ook nog een onderwerp waar niet iedereen bij staat te trappelen. Hulde aan Ruud de Graaf en Hans Cornelissen. De dresscode bij de première in de Meervaart was ‘be who you want to be, with spectacular shoes’. Ik had mijn rode kinky boots aangetrokken onder een glitterjurkje en rode glitterjasje, maar ik kon niet op tegen het echtpaar Duran en Ton te Riele, respectievelijk onderwijzer en makelaar, die werkelijk alles uit de kast hadden getrokken. Chapeau, nieuwe vrienden!
Corrie Verkerk en Anne-Rose op de rode loper (foto Edwin Smulders)
Kinky Boots, gezien 11 november 2019 in de Meervaart, een musical van De Graaf & Cornelissen Entertainment. Tekst Harvey Fierstein, muziek en liedteksten Cyndi Lauper, vertaling Jurrian van Dongen, decor Marjolein Ettema, kostuums Arno Bremers, muzikaal leider Albero Klein Goldewijk, regie en choreografie Martin Michel, met o.a. Naidjim Severina, Jonathan Demoor, Vajèn van den Bosch, Dennis Willekens, Paul Donkers, Jeroen Phaff en Martine de Jager. Tournee t/m 19 april 2020, inlichtingen en reserveren: www.kinkyboots.nl
